نسبت شناسی جنگ های شناختی و ترکیبی و خط مشی های مقابله با آن
کد مقاله : 1399-COG
نویسندگان
مهدی قنبری1، مهدی همتی ابو الوردی *2
1دانش پژوه دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام
2دانشجوی گروه مدیریت راهبری، دانشگاه باقر العلوم علیه السلام طلبه ی درس خارج
چکیده مقاله
این پژوهش با رویکردی تطبیقی به بررسی جنگ شناختی و جنگ ترکیبی، دو مفهوم نوظهور در عرصه امنیت ملی، پرداخته است. جنگ شناختی، با هدف تأثیرگذاری بر ادراکات و رفتارها، و جنگ ترکیبی، با بهره‌گیری از ابزارهای نظامی و غیرنظامی برای تغییرات ساختاری، در بسیاری از ابزارها و اهداف همپوشانی دارند. روش تحقیق این پژوهش مبتنی بر تحلیل تطبیقی و شبه‌مروری نظام‌مند بوده و با بررسی 17 مقاله منتخب از منابع بین‌المللی، به تحلیل ویژگی‌ها، اهداف و ابزارهای این دو نوع جنگ پرداخته است. یافته‌ها نشان می‌دهد جنگ شناختی جایگاهی محوری در جنگ ترکیبی داشته و با ایجاد اختلال در فرآیندهای شناختی، مسیر را برای اقدامات ترکیبی هموار می‌سازد. به‌ویژه، فناوری‌های نوین و رسانه‌های اجتماعی به‌عنوان ابزارهای کلیدی در هر دو نوع جنگ به کار گرفته می‌شوند. در پاسخ به این تهدیدات، تاب‌آوری شناختی به‌عنوان خط‌مشی محوری پیشنهاد شده که بر تقویت سواد رسانه‌ای، تفکر انتقادی و انسجام اجتماعی تأکید دارد. ین پژوهش، با ارائه چارچوبی جامع برای تحلیل این مفاهیم، چالش‌ها و فرصت‌های پیش روی سیاست‌گذاران را بررسی کرده و راهکارهایی عملی برای مقابله با این تهدیدات نوظهور ارائه داده است.
کلیدواژه ها
امنیت ملی، تاب‌آوری شناختی، جنگ شناختی، جنگ ترکیبی، خط‌مشی‌های مقابله
وضعیت: پذیرفته شده