تاب آوری در عرصه جنگ شناختی : تحلیلی بر مقاومت در برابر تهدیدات نرم
کد مقاله : 1138-COG
نویسندگان
حسن نیک زاد1، مهدی خواجه امیری *2
1دانشگاه عالی دفاع ملی ، تهران، ایران
2دانشگاه صنعتی مالک اشتر ، تهران ، ایران
چکیده مقاله
زمینه و هدف: جنگ شناختی به‌عنوان یکی از ابزارهای نوین در جنگ‌های نرم، تأثیری عمیق بر ذهن و تصمیم‌گیری افراد داشته و با هدف تغییر نگرش‌ها، باورها و رفتارهای مخاطبان اجرا می‌شود. این نوع جنگ، به‌ویژه در عصر دیجیتال و از طریق رسانه‌ها، شبکه‌های اجتماعی و تبلیغات گسترده، به‌سادگی توانایی اثرگذاری بر ذهن‌ها و رفتارها را پیدا کرده است. در این زمینه، تاب‌آوری به‌عنوان توانایی مقابله و بازگشت به وضعیت عادی پس از بحران، اهمیتی ویژه در مواجهه با تهدیدات شناختی دارد. هدف این پژوهش تحلیل مفاهیم تاب‌آوری و جنگ شناختی، و ارائه راهکارهایی برای ارتقای تاب‌آوری در برابر تهدیدات شناختی است.
روش پژوهش: این پژوهش با رویکرد کیفی و از طریق تحلیل اسنادی انجام شده است. منابع معتبر علمی شامل مقالات پژوهشی، کتاب‌ها، و گزارش‌های سازمانی مورد بررسی قرار گرفته و ابعاد مختلف موضوع با استفاده از تکنیک مرور نظام‌مند تحلیل شده است.
یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان می‌دهد که تاب‌آوری در سه سطح فردی ، اجتماعی و سازمانی، نقشی کلیدی در کاهش اثرات جنگ شناختی ایفا می‌کند:در سطح فردی عوامل سواد رسانه ای، تفکر انتقادی و در سطح اجتماعی ،عامل انسجام اجتماعی ودر سطح سازمانی،توسعه سیستم‌های نظارتی و آموزشی برای تقویت تاب‌آوری موثر شناسایی شدند. این سه سطح به‌صورت مکمل، چارچوبی جامع برای مقابله با اثرات جنگ شناختی فراهم می‌کنند .
نتیجه‌گیری: تقویت تاب‌آوری در برابر جنگ شناختی مستلزم توجه همزمان به ابعاد فردی، اجتماعی و سازمانی است. ارتقای سواد رسانه‌ای، تفکر انتقادی، و تقویت انسجام اجتماعی از مهم‌ترین راهکارها برای افزایش توانایی مقابله با تهدیدات شناختی به‌شمار می‌روند.
کلیدواژه ها
جنگ شناختی، تاب‌آوری، سواد رسانه‌ای، تفکر انتقادی، امنیت روانی، تهدیدات نرم.
وضعیت: پذیرفته شده